چرا بناهای قدیمی بیشتر عمر می کردند؟ - مهسان بلاگ

به گزارش خبرنگاران، ساخت و تخریب پی درپی بناها، اتلاف انرژی و سرمایه های کشور محسوب می گردد و ماندگاری بیشتر بناها، مطلوب هر جامعه ای است. به نظر می رسد معماری ایرانی برای طولانی بودن عمر مفید بنا، اصولی داشته است که معماران بر اساس آن عمل می کردند. به همین دلیل پیدا کردن عواملی که باعث عمر طولانی معماری سنتی ایران می گردد، اهمیت زیادی دارد.

بر همین اساس پژوهشگران دانشگاه هنر اصفهان، با انجام یک مطالعه، روش های ساخت موثر بر طولانی شدن عمر مفید بناهای پیش از 1300 هجری شمسی ایران را مورد آنالیز قرار دادند.

این مطالعه به وسیله جمع آوری و تحلیل داده هایی است که به وسیله مطالعات میدانی، مصاحبه های نیمه ساختاریافته با معماران سنتی و استفاده از دانش بومی معماری منطقه صورت گرفته است و برای آن با 20 نفر از معماران سنتی در محدوده سنی بالای 50 سال مصاحبه صورت گرفته است. همچنین پژوهشگران بخش قابل توجهی از داده ها را با روش کتابخانه ای جمع آوری کردند. در نهایت اطلاعات جمع آوری شده از مصاحبه ها و منابع کتابخانه ای کد گذاری و تقسیم بندی شدند.

آنالیز منابع مکتوب و مصاحبه ها نشان داد که در روش ساخت، سه دسته تناسب روش ساخت با کارکرد، تناسب روش ساخت با عوامل محیطی و شناخت و توجه به ملاحظات سازه ای و ایستایی در افزایش عمر بنا تاثیرگذار هستند و باعث افزایش عمر مفید بنا می شوند.

در این مطالعه عنوان شده که در معماری سنتی اجرای عناصر ساختمانی متناسب با کارکرد آن صورت می گیرد.

برخی از روش ها توانسته اند از عهده کارکردی که از آن ها انتظار می رود، به خوبی برآیند، کارآمدی خود را حفظ نمایند و به عنوان عنصری قابل اعتماد و پرکاربرد شناسایی شوند.

برای مثال نحوه ساخت پل ها و چاه ها و استفاده از موادی مثل شفته آهک و ساروج در آن ها و همچنین نحوه ساخت پله ها و توجه به پاخور بودن زیاد این عناصر، نمونه هایی از تناسب روش های ساخت با کارکرد بنا هستند.

آنالیز های این پژوهش حاکی از آن است که در معماری سنتی روش ساخت متناسب عوامل محیطی بوده است.

نیروهای طبیعت همیشه باعث فرسودگی و تخریب ساختمان می شوند و تغییرات آب وهوایی می تواند باعث خرابی ساختمان گردد.

روش هایی مانند زه کشی زمین، اجرای ماهیچه پای دیوار، اجرای ازاره، دفع آب از بام، نغل کردن و پوشش طاق و گنبد از روش هایی بودند که در معماری سنتی استفاده می شدند.

بر اساس یافته های این پژوهش؛ معماران کوشش نموده اند تا با شناخت دانش ایستایی بنا را به گونه ای بسازند تا در اثر نیروهای گوناگون و گذر زمان تخریب نگردد.

ملاحظات سازه ای و ایستایی بنا، به دو دسته ایستایی در برابر بار عمودی و ایستایی در برابر بار افقی تقسیم می گردد. همچنین در تمامی مراحل ساخت بنا، رابطه تنگاتنگی بین هندسه و سازه دیده می گردد که بی شک بر ایستایی بنا نقش دارد.

پژوهشگران این مطالعه می گویند: معماری ماندگار ایران حاصل تجربه های ارزشمندی است که در طی هزاران سال استادکاران سنتی به شاگردان خود انتقال داده اند. با استخراج مفاهیم از این تجربیات ارزشمند، الگوهای کاربردی جهت درمان عمر کوتاه معماری امروز شناسایی می گردد که امید است پژوهشگران در آینده به آن بپردازند.

در انجام این تحقیق نیما ولی بیگ، ابوذر صالحی و سیما خالقیان؛ پژوهشگران دانشگاه هنر اصفهان، مشارکت داشتند.

یافته های این مطالعه به صورت مقاله علمی با عنوان تاثیر روش های ساخت در افزایش عمر مفید بناهای پیش از 1300 هجری شمسی در فلات مرکزی ایران در فصل نامه پدافند غیر عامل زیر نظر دانشگاه جامع امام حسین(ع)، منتشر شده است.

منبع: ایسنا

مجله کامپیوتر: از کامپیوتر و IT کلی مقاله و ترفند جالب اینجا داریم

مجله سرگرمی: مجله سرگرمی و گردشگری

پریها: مجله خبری، موفقیت، تفریحی، فناوری و گردشگری